Co wolno radnemu...
|
autor:
MAGDA ANDRZEJEWICZ
|
| |
|
Czy znasz swojego radnego? – takie pytanie zadaliśmy kilkunastu osobom: sąsiadom, fryzjerce, ekspedientce w sklepie. Większość pytanych potrafiła wymienić trzy lub cztery nazwiska, a przecież w Radzie Miejskiej Konstancina-Jeziorny zasiada aż 21 osób.
Tylko jedna osoba wiedziała, który z radnych reprezentuje jej okręg wyborczy. Pytani często bardzo krytycznie oceniali pracę radnych: doskonale wiedzieli, co i jak powinni robić radni. Okazało się jednak, że ich zdaniem powinni robić zupełnie co innego, niż przewiduje ustawa o samorządzie terytorialnym. A zatem, jakie zadania należą do rady miejskiej, a jakie do burmistrza gminy?
Rada miejska jest ciałem uchwałodawczym – to taki gminny parlament, który nie sprawuje bezpośrednich rządów
Pytani przez nas mieszkańcy gminy doskonale wiedzieli, co i jak powinni robić radni. Okazało się jednak, że ich zdaniem powinni robić zupełnie co innego, niż przewiduje ustawa o samorządzie terytorialnym
Z mocy ustawy o samorządzie terytorialnym rada miejska jest organem uchwałodawczym i kontrolnym gminy, a burmistrz gminy jest jednoosobowym organem wykonawczym. Do podstawowych obowiązków radnego należą:
– utrzymanie stałej więzi z mieszkańcami i ich organizacjami,
– uczestniczenie w pracach rady i jej komisji oraz innych instytucji samorządowych, do których został wybrany lub desygnowany,
– reprezentowanie wyborców w radzie gminy i w innych instytucjach samorządowych oraz troszczenie się o ich sprawy.
– Obowiązki radnego to, oprócz pracy zawodowej, dodatkowe co najmniej pół etatu. To nie tylko obecność na sesjach rady i posiedzeniach komisji rady – mówi wiceprzewodniczący Rady Miejskiej Konstancina- Jeziorny Jacek Tomaszewski. – Do każdej sesji i do każdego posiedzenia komisji radny powinien się przygotować: zapoznać się z materiałami, projektami uchwał, opiniami biegłych, kosztorysami. Dopiero mając pełną wiedzę na dany temat można odpowiedzialnie podjąć decyzję. I tu jest drobne „ale”: przygotowywanie projektów uchwał należy do ustawowo wskazanych zadań burmistrza. To burmistrz przedkłada radzie gotowe projekty uchwał, w tym ten najważniejszy – projekt budżetu. Jeśli uchwałę wnoszą radni (istnieje taka możliwość), to burmistrz i tak musi ją zaopiniować. Również burmistrz określa sposób ich wykonywania, gospodarowania mieniem komunalnym, czy wykonywania budżetu. Radni podejmują decyzję w oparciu o dokumenty przedstawione im przez burmistrza. Teoretycznie zrozumiałe jest, że powinni oni mieć dostęp do wszystkich dokumentów dotyczących konkretnej inwestycji.Wpraktyce jednak uzyskanie wglądu do dokumentów wymaga nie lada determinacji ze strony radnych. Często, by poznać szczegółowe ustalenia dotyczące planowanej inwestycji, radni muszą składać wnioski o udostępnienie informacji publicznej – procedura w innych gminach niespotykana. I muszą czekać na odpowiedź około miesiąca. Od siedmiu lat nie można uzyskać pozwolenia na budowę ratusza, a tak naprawdę radni nie wiedzą, dlaczego starostwo sześć razy zwróciło dokumenty do uzupełnienia. To niewiarygodne, że urząd nie potrafi skompletować załączników, a jeśli uzyskanie pozwolenia na budowę należało do projektantów to warto, by radni znali treść umowy, jaka została z nimi zawarta. Niestety, często nie mamy co liczyć na merytoryczną, partnerską debatę na tematy ważne dla miasta i mieszkańców – dodaje Jacek Tomaszewski.
Trudno mówić o dobrej współpracy między organami wykonawczym i uchwałodawczym, jeśli o działaniach burmistrza radni dowiadują się z gazet lub przypadkowych rozmów. Burmistrz chciałby samodzielnie podejmować wszystkie decyzje, bez konsultacji z organem do tego powołanym, czyli radą miejską. Taka postawa burmistrza nie służy rozwojowi gminy. Część radnych to przysłowiowa maszynka do głosowania. Podnoszą ręce zgodnie ze wskazówkami burmistrza, zamiast go kontrolować. Bez dyskusji zatwierdzają jego projekty, nie zastanawiając się, że kolejne inwestycje są niestarannie przygotowane i realizowane na kredyt, co jest poważnym zagrożeniem dla miasta.
– Przyglądając się pracy naszej rady widać, że projekty uchwał często są niestarannie przygotowane, podejmowane zadania są wprowadzane bez uwzględnienia planu wieloletniego inwestycji, czy listy priorytetów. Za dwa lata Metsä Tissue przestanie odbierać nasze ścieki, a my zamiast szybko podjąć decyzję o budowie oczyszczalni, debatujemy nad tym, jakie ławeczki postawić w Parku Zdrojowym i jaki koncert urządzić w amfiteatrze. Gmina nie istnieje tylko tu i teraz, a myśleć o tym, co będzie za kilka lub kilkanaście lat trzeba już dzisiaj – krytykuje kolejny radny.
Kolejnym obowiązkiem radnego jest utrzymanie stałej więzi z mieszkańcami i ich organizacjami. Przewodniczący rady i trzej wiceprzewodniczący pełnią cotygodniowe dyżury w biurze radymiejskiej. Również każdy z pozostałych radnych przyjmuje interesantów przynajmniej raz w miesiącu. –Ale nie tylko w biurze radymożna nas spotkać. Uczestniczymy przecież we wszelkich gminnych wydarzeniach: szkolnych uroczystościach, zawodach sportowych, w spotkaniach z przedstawicielami naszej społeczności: emerytami, kombatantami, mieszkańcami sołectw – dodaje Jacek Tomaszewski.
Rada miejska nie sprawuje rządów w gminie, jest tylko ciałem uchwałodawczym. Parafrazując: jest tylko gminnym parlamentem. Funkcję rządu spełnia gminna rada ministrów czyli burmistrz i jego urząd
Z pełnieniem funkcji radnego związane są nie tylko określone obowiązki, ale również szereg ograniczeń, m.in.:
– radny nie może być zatrudniony w urzędzie gminy, w której uzyskał mandat,
– radny nie może pełnić funkcji kierownika gminnej jednostki organizacyjnej oraz jego zastępcy,
– burmistrz nie może powierzyć radnemu gminy, w której radny uzyskał mandat, wykonywania pracy na podstawie umowy cywilnoprawnej,
– radni nie mogą prowadzić działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólnie z innymi osobami z wykorzystaniem mienia komunalnego gminy,
– radni i ich małżonkowie nie mogą być członkami władz zarządzających lub kontrolnych i rewizyjnych ani pełnomocnikami spółek handlowych z udziałem gminnych osób prawnych lub przedsiębiorców, w których uczestniczą takie osoby. Wybór lub powołanie tych osób na te funkcje są z mocy prawa nieważne.
Gmina nie istnieje tylko tu i teraz, a myśleć o tym, co będzie za kilka lub kilkanaście lat trzeba już dzisiaj – krytykuje jeden z radnych
Burmistrz wykonuje uchwały rady miejskiej i zadania gminy określone przepisami prawa, kieruje bieżącymi sprawami gminy, wydaje indywidualne decyzje w dziedzinie administracji publicznej w zakresie wszystkich zadań miasta i gminy – zarówno zadań własnych, jak i zleconych, oraz reprezentuje gminę na zewnątrz. Burmistrz wykonuje swoje zadania przy pomocy urzędu miasta i gminy, którego jest kierownikiem. Od decyzji wydawanych przez burmistrza służy odwołanie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Warszawie.
|
