HERTEL O GÓRECKIM	autor: MATEUSZ ZAREMBA

Z okazji święta Trzech Króli Program II Polskiego Radia, zamiast codziennego porannego przeglądu prasy, nadał audycję pod tytułem „Dużo dobrej muzyki”. Wśród prezentowanych utworów znalazła się III symfonia, „Symfonia pieśni żałosnych”, Henryka Mikołaja Góreckiego. Postaci tego wielkiego polskiego kompozytora poświęcona jest ostatnia publikacja Józefa Hertla „W odpowiedzi bogobojnemu Henrykowi Mikołajowi Góreckiemu”.

Osoby Józefa Hertla mieszkańcom Konstancina chyba nie trzeba przedstawiać – kronikarz Konstancina, poeta, zakochany w historii naszego miasta.

– „Symfonia pieśni żałosnych” to wybitne dzieło wielkiego, polskiego kompozytora – mówi Józef Hertel. – Długo czekałem na możliwość powtórnego wysłuchania tego utworu, ale warto było usłyszeć go ponownie. Kilkukrotnie słuchałem tego dzieła, a każde wykonanie dostarczało mi nowych wrażeń i ukazywało mi tę kompozycję w nowym świetle. Moja publikacja ma na celu przybliżenie czytelnikom postaci Henryka Mikołaja Góreckiego. Zachęcam wszystkich do wysłuchania nie tylko tego utworu, ale także innych kompozycji Henryka Mikołaja Góreckiego i porównania własnych wrażeń z moimi.

Publikacja Józefa Hertla nie tylko przypomina postać wybitego Polaka, ale pozwala również inaczej spojrzeć na utwory muzyczne. Po lekturze tego eseju bez wątpienia łatwiej jest nazywać wrażenia wywołane w nas przez kompozycje muzyczne. Tekst nie tylko przypomina postać wielkiego kompozytora, ale jest również próbą opisania emocji, jakie wyzwala w słuchaczu-artyście wysłuchanie „Symfonii pieśni żałosnych”. Muzykolodzy dostrzegają w twórczości Góreckiego stosunkowo statyczne środki wyrazu, ale jednocześnie bardzo dużą ekspresję. Józef Hertel uważa, że Górecki stał się jednym z najbardziej oryginalnych i wyjątkowych kompozytorów, łączących nowoczesność, awangardowość dzieł muzyki z pięknem prostoty. To twórca ceniony i uhonorowany wieloma doktoratami honoris causa. Przed śmiercią został odznaczony przez Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego orderem Orła Białego. Górecki był rektorem Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Katowicach.

Szczytowym dziełem artysty była skomponowana w 1976 roku III Symfonia op. 36 „Symfonia pieśni żałosnych”. Została ona doceniana przez publiczność zarówno polską, jak i międzynarodową i wielokrotnie nagradzana. Nagrania tego utworu sprzedawały się w milionach egzemplarzy i zajmowały wysokie miejsca na listach bestsellerów klasyki w Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii.

– Aby dobrze zrozumieć ducha artysty, trzeba zrozumieć jego niedopowiedzenia. „W odpowiedzi bogobojnemu Henrykowi Mikołajowi Góreckiemu” jest próbą zrozumienia niedopowiedzeń w twórczości Henryka Mikołaja Góreckiego, kryjących się w „Symfonii pieśni żałosnych” – dodaje Józef Hertel.

Tekst Józefa Hertla wymaga od czytelnika zaangażowania nie tylko intelektualnego, ale i emocjonalnego. Hertel w swoim mocno liryzowanym eseju łączy różnorodne konteksty. Biografia kompozytora wzbogacona jest informacjami o inspiracjach muzycznych Góreckiego: Szymanowski, Schubert to jego mistrzowie. Tatry i góralszczyzna to jego fascynacje. Bohater publikacji jawi się czytelnikom także jako człowiek – głęboko wierzący rzecznik zdrowego chłopskiego rozumu, demokrata, społecznik i patriota.

Lektura eseju Józefa Hertla jest interesującą lekcją słuchania muzyki współczesnej powszechnie uważanej za trudną i niszową.

– Uważam, że wykonanie „Symfonii pieśni żałosnych” przez Londyńską Orkiestrę z okazji 77. urodzin Henryka Mikołaja Góreckiego było wyjątkowe. Starałem się uchwycić tę wyjątkowość i mam nadzieję, że mi się udało. Uchwycić emocje wyrażone w utworze muzycznym, a potem wyrazić je słowami, to zadanie nieproste, gdyż w mojej ocenie zwyczajna leksyka jest zbyt uboga do oddania tak złożonych uczuć. Czytelnicy ocenią efekt mojej pracy – mówi Józef Hertel.

Poleć artykuł znajomemu    Drukuj