Rok Jana Heweliusza | autor: (KW) |
Z okazji 400. rocznicy urodzin Jana Heweliusza polskiego Leonarda da Vinci, z inicjatywy wÅ‚adz GdaÅ„ska – rodzinnego miasta wybitnego astronoma – Sejm RP ustanowiÅ‚ rok 2011 Rokiem Jana Heweliusza.
Jan Heweliusz, a wÅ‚aÅ›ciwie Johann Hewelke, urodziÅ‚ siÄ™ 28 stycznia 1611 r. w GdaÅ„sku. Po ukoÅ„czeniu znanego Gimnazjum Astronomicznego, pracowaÅ‚ w warsztacie mechanicznym i już wtedy budowaÅ‚ swoje pierwsze przyrzÄ…dy astronomiczne. W 1630 r. rozpoczÄ…Å‚ studia na Uniwersytecie w Lejdzie, gdzie uczyÅ‚ siÄ™ prawa i ekonomii. W latach studenckich wiele podróżowaÅ‚. Po powrocie do GdaÅ„ska przejÄ…Å‚ rodzinny browar i wkrótce staÅ‚ siÄ™ najbardziej znanym gdaÅ„skim browarnikiem. Jako czÅ‚onek GdaÅ„skiego Cechu Browarników samodzielnie warzyÅ‚ i sprzedawaÅ‚ sÅ‚ynne piwo jopejskie. ProwadziÅ‚ też drukarniÄ™, byÅ‚ Å‚awnikiem w sÄ…dzie, a w 1641 r. zostaÅ‚ gdaÅ„skim rajcÄ… miejskim, zajmowaÅ‚ siÄ™ sÄ…downictwem i opiekÄ… lekarskÄ…. Heweliusz stworzyÅ‚ ponad 20 wielkich dzieÅ‚ oraz atlas 54 gwiazdozbiorów, z których 12 opisano po raz pierwszy. ByÅ‚ wybitnym badaczem ciaÅ‚ niebieskich, twórcÄ… nowoczesnej selenografii – dziedziny astronomii zajmujÄ…cej siÄ™ opisem powierzchni Księżyca. Wyniki swoich badaÅ„ publikowaÅ‚ w zaÅ‚ożonej przez siebie drukarni. Sam wykonywaÅ‚ część ilustracji do przygotowywanych atlasów. ByÅ‚ konstruktorem przyrzÄ…dów nawigacyjnych i pomiarowych oraz twórcÄ… prototypu zegara wahadÅ‚owego i peryskopu.
W 2011 r. odbÄ™dzie siÄ™ blisko 400 wydarzeÅ„ poÅ›wiÄ™conych astronomii i samemu Heweliuszowi. Z okazji rocznicy urodzin astronoma wydane zostanÄ… także znaczek pocztowy i moneta okolicznoÅ›ciowa. JednÄ… z atrakcji obchodów bÄ™dzie uruchomienie jedynego na Å›wiecie zegara pulsarowego.
Uczniowie szkóÅ‚ Å›rednich bÄ™dÄ… mogli spróbować swoich siÅ‚ w V MiÄ™dzynarodowej Olimpiadzie Astronomii i Astrofizyki. |