Najstarsza wieś w gminie | autor: HANNA SZULC |
Cieciszew to najstarsza wieś gminy Konstancin-Jeziorna. Najdawniejszy dokument potwierdzający jej istnienie pochodzi z 1363 r. Wieś jednak istniała już wcześniej.
Łąki, lasy – mnóstwo zieleni. Okolice Cieciszewa zachęcają do uprawiania różnych form turystyki
Jezioro Goździe, nad którego południowym brzegiem leży Cieciszew, to pozostałość po starorzeczu Wisły. Tędy, przez Czersk i Warszawę wiódł ważny w średniowieczu szlak handlowy z północy na południe. W tak dogodnym punkcie, ok. 12 km na północ od Czerska i ok. 25 km na południe od Warszawy rozlokowała się wieś. Trudno powiedzieć, kiedy powstała, ale w archidiecezjalnym archiwum znajduje się mapa z XIII w., na której zaznaczony jest kościół w Cieciszewie.
W zbiorach Archiwum Głównego Akt Dawnych zachował się dokument księcia mazowieckiego Siemowita III z 25 czerwca 1363 r., w którym zezwala on Stanisławowi, podstolemu czerskiemu, na osadzenie wsi na prawie niemieckim w lesie koło Cieciszew – to właśnie najstarszy zapis dotyczący miejscowości, pozwalający przypuszczać, że wieś wraz z parafią istniała już dużo wcześniej.
Kościół w Cieciszewie miał z pewnością również bogatą historię. Niewiele o niej wiadomo aż do początku XVII w., kiedy to został zniszczony w wyniku powodzi tak bardzo, że parafia została przeniesiona na skarpę do Słomczyna. Ze starego kościoła do dziś ocalała posadzka i kadzielnica oraz dwa obrazy świętych Wojciecha i Stanisława.
W Słomczynie znajduje się również sztandar z powstania styczniowego. Ten okres historii jest w Cieciszewie szczególnie pielęgnowany. Z przekazów ustnych wiadomo, że w dawnej owczarni, znajdującej się obecnie na terenie hodowli warszawskiej Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego byli szkoleni powstańcy, a w czasie powstania mieścił się w niej szpital polowy. Okoliczni mieszkańcy byli zaanga- żowani w powstanie styczniowe. Za swoją działalność niektórzy z nich, zostali przez władze carskie powieszeni na drzewach, które rosły wzdłuż drogi z Cieciszewa do Obór. Ludzie ci zostali pochowali wraz z powstańcami w zbiorowej mogile. Nad mogiłą został usypany kopiec, który mimo upływu czasu wciąż znacząco wyróżnia to miejsce, znajdujące się na skraju wsi, w lesie dzielącym Cieciszew od Parceli. Po odzyskaniu niepodległości w 1918 r., miejscowa społeczność postawiła w tym miejscu krzyż, który został zniszczony wczasie II wojny światowej.
Znajdujący się obecnie na mogile pomnik ufundowała społeczność Cieciszewa i Słomczyna w 1963 r. na stulecie wybuchu powstania. Pieniądze były zbierane na festynach gminnych, a sam pomnik wykonano siłami mieszkańców-społeczników. Głaz zosta ł przywieziony z parku okalającego pałac Potulickich w Oborach przez Stanisława Zawadzano. Napis został wykuty przez Tadeusza Świerczka. Mniejsze kamienie przyniesiono z okolicznych pól. Odsłonięcie pomnika było dla mieszkańców ważnym wydarzeniem. Krzyża nie pozwolono wówczas postawić. Został ufundowany dopiero w 2006 r. z inicjatywy mieszkańców Cieciszewa i Parceli.
Pomnik i krzyż na mogile powstańców styczniowych w okolicy Cieciszewa
W Cieciszewie znajdują się dwa cmentarze. Jeden z nich od strony Piasków kryje szczątki żołnierzy róż- nych narodowości poległych w czasie pierwszej wojny światowej, prawdopodobnie Węgrów, Rosjan, Polaków, Austriaków. Drugi ukryty wśród starych drzew, przy lesie znajduje się pod skarpą od strony Słomczyna. Cmentarz jest ogrodzony. Na nim znajduje się kaplica grobowa rodziny Potulickich. Poza murem cmentarnym jest kilka bezimiennych grobów. Według jednych są tam pochowani powstańcy z powstania warszawskiego, według innych – niemieccy żołnierze, którzy zginęli w walkach nad Wisłą. Kimkolwiek byli, na ich grobach w dzień zmarłych również palą się znicze.
W 2003 r. zawiązano Stowarzyszenie Mieszkańców Cieciszewa i Parceli. Najważniejszym celem, jakie postawiło sobie stowarzyszenie, jest spowodowanie przesunięcia planowanego przebiegu obwodnicy Konstancina w kierunku Wisły. Mieszkańcy nie negują konieczności powstania drogi, są jednak przeciwni bezmyślnemu wytyczeniu drogi w odległości 20–30 metrów od istniejących domów. Oznacza to praktycznie zagładę miejscowości. Drogę – ich zdaniem – można poprowadzić ok. 500 m na wschód (w kierunku Wisły), gdzie znajduje się rozległy obszar niezabudowany. Może udałoby się to połączyć ze wzmocnieniem wałów wiślanych, które od ponad 60 lat nie były umacniane, a podczas ostatniej powodzi przeciekały w kilku miejscach.
Współczesny Cieciszew to malowniczo położona wieś u podnóża skarpy wiślanej, nad jeziorem Goździe, w pobliżu pól uprawnych i łąk SGGW. Okolica sprzyja uprawianiu różnych form czynnego wypoczynku, m.in. spacerom, wycieczkom rowerowym. Na obszarze na wschód od wsi nie ma linii energetycznych – to doskona łe miejsce dla paralotniarzy i amatorów modeli latających. Okolice Cieciszewa często też pełnią rolę plenerów filmowych.
Kaplica grobowa Potulickich na miejscowym cmentarzu |